De Luidklok van Coenraet Wegewaert gegoten in 1656 in Den Haag voor de Nieuwe Kerk in Den Haag
     
Luidklok Coenraet Wegewaert Nieuwe Kerk Den HaagDe grote dakruiter van de Nieuwe Kerk was ook bedoeld om in dat deel van het dorp, een rommelig havengebied, de openbare tijdaanduiding te verstevigen en om luidklokken voor kerkelijke en wereldlijke doeleinden te laten klinken.

Coenraet Wegewaert, in Den Haag werkzaam als klok- en landsgeschutgieter, had in 1647 een omvangrijke klok voor de Grote Kerk gegoten. Blijkbaar tot tevredenheid, want hij kreeg van de Sociëteit de opdracht, twee klokken voor de Nieuwe Kerk te vervaardigen. De betalingspost, gedateerd 13 mei 1656, toont een bedrag van f 1376,-
Een smid leverde de klepels, die in de klokken werden vastgemaakt met twee 'riemen met ijzeren gespen', gemaakt daar de zadelmaker en de lijndraaier zorgde voor de luidtouwen.
Ongetwijfeld trokken op die derde mei 1656 de klokkenluiders met vreugde en dankbaarheid, mogelijk mede vanwege hun nieuwe haantje, voor het eerst aan de touwen.

Luidklok: 584 kilo, diameter 100 cm en een hoogte van 72 cm.

Flanktekst:
ME FECIT COENRAET WEGEWAERT ANNO 1656 HAGAE
SOCIETAS HAGIENIS 1656

Coenraet Wegewaert maakte mij in het jaar 1656 in Den Haag
voor de Haagse Societeit 1656

Het wapen draagt een afbeelding van de Hollandse Leeuw en een ooievaar, deel van het Haagse wapen. Beide dieren werden geplaatst in het voor de Sociëteit nieuw ontworpen wapen.
De twee door Coenraet Wegewaert gegoten klokken hebben hetzelfde wapen, maar in details verschilt. In de Tweede Wereldoorlog werden de klokken weggevoerd, maar kwamen terug. De klokken klinken al zo'n 350 jaar.

Wapens op Luidklokken Coenraet Wegewaert Nieuwe Kerk Den Haag

De klokkenroof in de Tweede Wereldoorlog

Klokkenroof uit de R.K. St. Liduinakerk Den HaagIn 1940 hingen in Nederland 9000 luid- en speelklokken, waarvan in de Tweede Wereldoorlog 4660 verloren gingen. De Nederlandse klokken belandden vrijwel alle in twee fabrieken in Hamburg. Daar werden ze eerst stukgeslagen om vervolgens langs electrolytische weg tot maagdelijk koper en tin te worden omgesmolten.
Monumentale klokken, de zg. M-klokken bleven lang behouden. In het najaar van 1944 werden de M-klokken alsnog gevorderd en opgeslagen in Leerdam. In december 1944 werden zo'n 226 klokken uit de opslagplaats in Leerdam weggevoerd, waaronder ook de klok van Coenraet Anthonisz.
Om de klokken naar Duitsland te vervoeren werd het klipperschip "Hoop op Zegen" gevorderd.
In de nacht van 6 januari 1945 voer het klokkenschip over het IJsselmeer langs Urk. Daar liep de klipper vast op de beruchte ondiepte De Vormt. De Duitsers gaven de Urker firma Hoekman en Zonen opdracht om het schip te bergen. Maar zij saboteerden dit door met sleepboten de bolders, een soort trekhaken van een schip, ervan af te trekken waardoor het schip niet meer weg kon. Na de bevrijding werd de kostbare lading alsnog geborgen.
Na de oorlog kon het schip worden gelicht en werden de klokken teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaren.

In 1948 kwamen 1,2 miljoen kg gebroken klokken uit Hamburg terug naar Nederland.
Dat klokkenbrons kon worden gebruikt voor het hergieten van een heleboel klokken.
     
     
Bronnen:

De Nieuwe Kerk in Den Haag
Klokkenroof uit de R.K. St. Liduinakerk, Den Haag
De klokken van de Haagse Nieuwe Kerk klinken weer
Lijst van klokken verscheept per "Hoop op Zegen" schipper J. van Dijk, 23 october 1944
Het klokkenschip. Wie met Gods klokken schiet, die wint de oorlog niet
  De Grote Kerk in Den Haag
    De Grote Kerk in Den Haag