De Luidklok van Coenraet Wegewaert gegoten in Den Haag in 1647 voor de Grote Kerk te Den Haag
     
Luidklok Coenraet Wegewaert Grote Kerk Den HaagDe Wegewaert-klok werd in opdracht van het gemeentebestuur van Den Haag gegoten als Heel-uurs Slagklok, die C klinkt en 4800 ponden moest wegen. Omgerekend weegt de klok 2320 kg en heeft een diameter van 164 cm.

Als randschrift staat op de klok:
PRAETOR. CONSULES. SYNDICUS. HAGIENSIS. COENRAET. WEGEWAERT. MEFECIT HAGAE. COMITIS
ANNO. DOMINI. 1647


Schout Burgemeesters en Raed van 's Gravenhage.
Coenraet Wegewaert heeft my gemaekt in 's Gravenhage, in het Jaer onzes Heeren, 1647

Coenraet Wegewaert, Geschut - en Klokgieter Landsgeschutgieterij Den Haag
Coenraet werd na de dood van zijn vader de directeur van het familiebedrijf dat bloeide als nooit tevoren. Hij werd in een genealogie uit de 17 de eeuw omschreven met de woorden 'in leven meester grofgeschutgieter van de generaliteyt', waaruit opgemaakt mag worden dat hij opdrachten van de Staten-Generaal kreeg. Coenraet Wegwaert stierf in 1669.

In de Tweede Wereldoorlog werden veel klokken uit kerktorens geroofd en werden omgesmolten in Hamburg. De Wegewaert-klok, vonden de Duitsers kennelijk te klein, deze is de hele oorlog op zijn plaats gebleven.

De grootste 4 klokken hangen op de luidzolder, een paar etages onder de spits. Dit zijn Jhezus (1541) en 6000 kg, Salvator (1547), Jacob (1570), Wegewaert (1647). De Jacob werd geroofd en afgevoerd om omgesmolten te worden, maar zat in het gezonken schip 'Hoop van Zegen' en kwam terug.

De klokkenroof in de Tweede Wereldoorlog.

Afvoer van de Jacobklok uit de Grote KerkIn 1940 hingen in Nederland 9000 luid- en speelklokken, waarvan in de Tweede Wereldoorlog 4660 verloren gingen. De Nederlandse klokken belandden vrijwel alle in twee fabrieken in Hamburg. Daar werden ze eerst stukgeslagen om vervolgens langs electrolytische weg tot maagdelijk koper en tin te worden omgesmolten.
Monumentale klokken, de zg. M-klokken bleven lang behouden. In het najaar van 1944 werden de M-klokken alsnog gevorderd en opgeslagen in Leerdam. In december 1944 werden zo'n 226 klokken uit de opslagplaats in Leerdam weggevoerd, waaronder ook de klok van Coenraet Anthonisz.
Om de klokken naar Duitsland te vervoeren werd het klipperschip "Hoop op Zegen" gevorderd.
In de nacht van 6 januari 1945 voer het klokkenschip over het IJsselmeer langs Urk. Daar liep de klipper vast op de beruchte ondiepte De Vormt. De Duitsers gaven de Urker firma Hoekman en Zonen opdracht om het schip te bergen. Maar zij saboteerden dit door met sleepboten de bolders, een soort trekhaken van een schip, ervan af te trekken waardoor het schip niet meer weg kon. Na de bevrijding werd de kostbare lading alsnog geborgen.
Na de oorlog kon het schip worden gelicht en werden de klokken teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaren.

De klok van Coenraet Wegewaert uit 1647 werd in Duitsland teruggevonden en teruggebracht naar Den Haag.

In 1948 kwamen 1,2 miljoen kg gebroken klokken uit Hamburg terug naar Nederland.
Dat klokkenbrons kon worden gebruikt voor het hergieten van een heleboel klokken.
     
Schilderij De Haagse Magistraten  
De Haagse Magistraten, die de opdracht gaven voor het gieten van de luidklok in de geschutsgieterij in Den haag in 1947. Geschilderd door Cornelis Janssen van Ceulen    
     
Bronnen:

De Sociëteit van 's-Gravenhage 1587-1802
Grote of Sint-Jacobskerk (Den Haag)
Wegvoeren van de klok Jacob van de Grote Kerk
Grote of Sint-Jacobskerk (Den Haag)
Grote of St. Jacobskerk in 's Gravenhage
'De Haagse Magistraten' in 1647 geschikderd door Cornelis Janssen van Ceulen
Verzameling van gedenkstukken in Nederland
  De Grote Kerk in Den Haag
    De Grote Kerk in Den Haag